UN MUNDO DE DIFFERENTIAS INTER TRAINOS

Il ha un mundo de differentias quando on sole viagiar con traino, specialmente in longe distantias.

Cata anno multe, multe juvenes in le majoritate de Europa viagia per le trainos de Inter Rail per tote Europa West, plure paises de Europa Est, e Marrocco. Post solmente un anno on ja es “veterano,” sapente como ager e que previder ante que le viage comencia.

Trainos west-europee contine compartimentos con sex placias contra le octo in le trainos est-europee. Le ultimes non pote esser trahite verso le medio del compartimento, assi que on pote dormir. Resultato: nulle somno! Le wagones con couchettes normalmente contine sex de tal sorta in cata compartimento, con un copertura, drappo de lecto, e un cossino.

Pro cata persona il ha un parve lampetta assi que on pote, p. ex., leger sin disturbar le altere dormientes. Un grande disavantage es que on non pote seder in su couchette, solmente semi-seder/semi-jacer, lo que post alcun minutas significa que on se jace e remane assi.

A ver dicer, on non dormi ben in le trainos. Gadung-gadung, le traino move sur le rails e stoppa al stationes in le nocte. Nove passageros se move (plus o minus silentemente) in le corridores e—le plus irritante—le doaneros simplemente ama duo-tres vices facer eveliar tote le compartimento per subito accender le lumine pro vider billetes e passaportos—a ambe lateres del frontiera! Isto es specialmente usual in Europa Est. In Europa West, specialmente nordwest, cata wagon ha un empleato qui collige billetes, passaportos, e un formulario de doana e dunque mesme acclara le cosas con le doaneros sin obligar le passageros a eveliar se.

Con solmente duo toilettes in cata wagon il non es difficile previder problemas. Pro isto il es sempre recommendabile facer su toilette de si bon hora como possibile—ante dormir e post haber eveliate se—quando il ha ancora aqua e le toilettes es continuemente munde.

Le aqua non es potabile, e specialmente a grande distantias le aqua risca esser usate post le prime die. Eventual restos es tepide e dunque non agradabile quando on viagia in le estate in Europa Sud. Es dunque a recommandar que on porta con se un litro de aqua mineral, solmente pro esser secur.

E alora un tal “veterano” tosto deveni anque toilettologo. Il ha, a saper, tractos special al toilettes. Le toilettes danese, p. ex., es assatis normal. Le version francese es un invention special. Ci le sede de toilette es assi construite que illo bascula aperte quando on leva le coperculo. Resultato: nulle sede pro seder se, e si on ha succedite con isto, un surprisa certo se monstra quando on se leva de novo! Le toilettes german anque es ben recognoscibile, proque ex illos le vento se move ab basso e face currente de aere.

Anque isto da nove faciettos del viage con traino in tote Europa. Essaya lo!

(Per Thomas Breinstrup, publicate in Panorama, maio-junio, 1989)

><

THAILANDA: UN PARADISO

Il es meridie quando, post le formalitates de doana, nostre gruppo imbarca in un 747 irakian al aeroporto de Orly: hic nos es sedite per rango de dece (io pensa al pioneros del aviation qui era installate in un fuselage de tela). Hic hostessas nos forni de bibituras e repastos pro passar le tempore, nam on vide nihil del solo: nos es supra le nubes.

Solmente al arrivata a Bagdad nos appercipe le terra al cubar del sol. In iste belle aeroporto nos passa le nocte e bentosto on appella nos pro retrovar nostre quadrimotor. Es sempre le nocte, ma … a pena on ha prendite le repasto habitual, on es succutite como sur petras e on atterra a Bahrain: scala imprevidite in le pais le plus ric del mundo! Il pare que on mancava perder un reactor … Post reparation nostre apparato reparti e nunc nos conduce directe a Bangkok super le India que nos pote intervider al passage.

Qui de nos non ha soniate como infantes de viver in plen natura, in contacto con le rivieras e le forestes, in compania del simias, buffalos e elephantes? Es le vita que cognosce le membros del tribos Meo e Karen in le nord de Thailanda. A lor domos manca muros, e le tecto es de palea, dunque facile a refacer quando le monson lo ha involate.

Esque nos ha le derecto de inseniar les que illes es infelice, proque manca a illes un television? Ma isto jam non plus es ver: electricitate, radio, e television attinge nunc le punctos le plus reculate del pais.

Ubique le stratas—e autostratas—supporta un circulation intense (e japonese): camiones, ma anque automobiles e iste curiose taxis collective que rola con terrific velocitate. In omne loco brilla pagodas al tecto aurate. Mesmo domos private monstra altares pro le spiritos. Le religion buddhista es multo popular in Thailanda, e le templos non manca de fideles. Nulle cemeterios: le buddhistas ure lor mortes.

Le campania es immensemente platte con su quadrilliage de risieras. Le ris es le ricchessa e le nutritura principal de Thailanda, que exporta lo a su vicinos. Thailanda anque produce canna de sucro, sin parlar del ricchessas mineral.

Tamen un nove ressource ha apparite: le tourismo. Assi on vide ubique hotels nove o in construction—con cinque, dece, o vinti etages—e restaurantes, e anque venditores ambulante qui incumbra le stratas.

Nos visitava a Bangkok le Templo del Lumine e lo del Buddha de auro e le Palatio real; a Tabati, le ruinas de templos khmer; e a Phitsanuloke, Doi Sutep e Chiang Rai. Ma nos visitava ancora un museo de historia, un schola, fermas de elephantes, de crocodiles de papiliones. Anque nos visitava fabricas de mobiles, de sete, de umbrellas, de joieles de argento, de lacca, e de jada.

Ubique nos admirava le habilitate del obreros, qui sovente es ver artistas. Le scala del invenitos es multo extendite; hic certo triumpha le capitalismo, ma con un importante restriction: le terra non pote esser vendite.

Le ferma de crocodilos es multo vaste. De un latere le fossas de cemento ubi iste charmante bestias es impilate (realmente!) per longor: istes de 1,5 metros, istos de 3 metros, istos de 4 metros e plus (non lassa le manos pender in le fossas!) con un poco de aqua pro natar; ma plus sovente illos resta, le buca aperte, lo que permitte admirar lor dentition. Illos servi al fabrication del saccos, ben que (il pare) le cauda de crocodilo face un excellente rostito.

Le altere parte es un parco multo frequentate, ubi on vide aquilas, simias, tigres, camelos, e elephantes (pro promenar le infantes) e un parve traino mechanic al mesme uso. Le serpentes es tanto commun ci que le infantes promena los super lor spatulas; illos es animales domestic como le numerose canes e cattos.

Le influentia anglese es visibile, non solmente le circulation es a leve, ma le scholares con uniforma debuta le jornata per le precaria e le canto national e le laboreros gaude del septimana anglese (includite le elephantes!), qui ancora recipe le retiro a 61 annos.

Al celebre station balnear de Pattaya nos discoperi le charme del Mar Chinese del Sud. Omne distractiones es offerite al touristas, super toto restaurantes con diverse cocinas europee. Ma alora proque venir de tanto lontan pro mangiar in illos?

On face tote le viage in autocar refrigerate e pirogas a motor. E io debe mentionar un visita quotidian multo prisate del damas: le mercato!

Le plus agradabile in iste pais es le climate calide e le numerose e superbe plantas al flores odorante, le bananas, oranges, mangos, ananas, e fructos del arbore de pan, le animales del tropicos—e super toto le populo tanto sympathic. On non va oblidar les, e nos vos invita facer le viage!

(Per René Jacobs, publicate in Panorama, maio-junio 1990)

><

CRISE IN UN PAIS CELTIC

Insula de Man: Le insula de Man (situate quasi centralmente inter Anglaterra, Irlanda, Scotia, e Galles) non constitue—e nunquam ha constituite—un parte del Regno Unite. Essente usque 1266 le centro del regno nordic de “Mannia et Insulae,” le qual se componeva anque del insulas hebridean de Scotia, Man pois deveniva un dominio primo del reges scotese e postea del reges anglese; ma on rememora ancora hodie le ancian connexion con le insulas hebridean in le nomine del diocese ecclesiastic “Sodor de Man” (Sodore ex le vetere nordico Sur eyjar, “Insulas del Sud”).

Finalmente, le Rege Georgio III comprava Man in 1765 pro 70.000 libras! Depost ille tempore le insula se describe officialmente como un Dependentia del Corona Britannic, e le monarcha britannic tene le titulo popular “Domino de Man.”

In consequentia de su unic historia, le insula con su 70.000 habitantes ha un unic position constitutional intra le Insulas Britannic e possede su proprie parlamento tricameral democraticamente eligite, nominate le Tynwald (ex le vetere nordico Thingvöllr, “campo del assamblea”), que legifera pro omne affaires insular, ben que le governamento britannic in London ha responsabilitate pro le defensa, affaires estranier, e le “bon governar” del insula. Le monarcha del Regno Unite se representa per un “governator-locotenente,” qui preside super omne sessiones del Tynwald.

Le tres decennios passate ha vidite un lente accrescimento del autoritate e potentia del governamento manx, e per un serie de developpamentos constitutional plus recente il sembla que le Tynwald vole diriger se gradualmente verso un position final de complete autonomia intra le Confederation Britannic de Nationes, un position ja attingite per plure statos plus parve que Man, p. ex., Kiribati, Nauru, e Seychelles.

Iste anno on videra effectuate le reforma forsan le maxime significante usque nunc, i.e., le election del prime Presidente del Tynwald, qui reimplaciara le governator in ille function. Ergo, iste essera tosto le chef functionario sin responsabilitate administrative in le Tynwald, e un manxo va, pro le prime vice, presider super le parlamento manx.

Iste tranquille progression constitutional verso independentia tamen se trova subito interrumpite per un crise politic inter Man e le Regno Unite. Le Insula de Man ha traditionalmente concedite un grande importantia al mantenentia de bon ordine public e standardes moral. In despecto del direction sequite per le Regno Unite e le altere paises del C.E. (del qual Man es solo un membro associate), illo ha mesmo conservate, al minus theoricamente, leges que permitte execution al furca e flagellation judicial.

In plus, illo refusa a recognoscer—lo que ha precipitate le crise presente—le leges adoptate per le C.E. que permitte le actos private de adultos homosexual de commun accordo.

Le costo de iste refusa es satis alte: le residentes del insula son excludite de accesso al Corte de Derectos Human in Strasbourg, e iste exclusion es total—i.e., illo non se restringe a causas concernente transgressiones homosexual, ma se extende a omne spheras del vita.

In facto, secundo le judicamento de un corte manx duo annos retro, un juvene homine langue in prision al presente pro justo un tal transgression, toto incapace de appellar a Strasbourg contra ille judicamento sever.

Nunc le governamento britannic ha informate le manx chef del consilio de minsitros, Sr. Miles Walker, que, si le Tynwald non va legiferar pro alinear se con le Regno Unite concernente le position legal de homosexuales, le potestate soveran certo imponera su proprie leges permissive super le insula.

Ille declaration ha causate un grande perturbation in le Tynwald, ubi un minoritate de membros, includente Sr. Walker, vole preservar le integritate constitutional de Man per acceder al demandas del governamento britannic, ma le majoritate vociferante de membros, conscie del desiros del majoritate del insularios a mantener incambiate le leges re homosexualitate (e forsan pensante al electiones in 1991!) insiste que le Tynwald debera defiar le Regno Unite a omne costo.

Plure parlamentarios ha mesmo demandate un referendum public pro demonstrar a London le ver fortia del opinion local super iste question, ma le demanda ha essite refusate per le Tynwald, que ha decidite que illo mesme, qua un assemblea representative e responsabile, debera resolver le affaire per su processos normal. Ergo le manx consilio de ministros nunc introduce al legislatura un projecto de lege pro legalisar le private actos homosexual de adultos consentiente, e le tote insula attende con un interesse vivide le resultatos del votation in le cameras legislative.

Ben que le causas de iste conflicto son sin dubita local e individual al Insula de Man, e sin proceder a judicar super le aspecto moral del question sub consideration (le qual es, paraphrasante un opinion exprimite per le episcopo de Sodor e Man durante un recente debatto in le Tynwald, un affaire personal inter le homine e su creator e non a legiferar de governamentos), on constata in le crise un clar parallelismo con le plus grave crises currente in le statos baltic e in altere partes de Europa oriental, ubi un grande varietate de eventos politic attesta le insistentia de local populationes a establir e facer acciper lor desiros democratic legitime coram le dogmatismo e inflexibilitate del vetere regimes autoritari centralisate.

Il es tamen—in le opinion del scriptor, qui reside super le insula—multo a regrettar que in iste caso le desiro expresse del majoritate implica le sustenentia de ille ancian attitudes illiberal con le quales nostre moderne civilisation europee ha combattite con tante conviction durante iste ventesime seculo e que illo ha vincite alibi con tante successo.

(Per Adrian Pilgrim, publicate in Panorama, julio-augusto, 1990)

><

LE VINICULTURA DE QUEBEC VALE UN VISITA

Canada: Un nove brochure pro le tourista, “Circuito: degusta le Quebec,” ha apparite iste anno. In illo le cognoscitor de vinos es date un route suggerite de 18 locos differente in le Quebec, ubi vinos es facite—non solmente de uvas, sed etiam de fructos.

Al minus 14 de iste vinias es un hora per automobile de Montreal in duo regiones touristic del Quebec—le Monteregia, centrate in Saint-Jean sur Richelieu, e le Cantones del Est circa Sherbrooke. Nos visitava le vinia de Victor Dietrich-Jooss, juxta Iberville.

Le familia Dietrich Jooss veniva del Alsatia in Francia in 1986, ubi illes habeva un vinia nunc dirigite per su fratre. sr. Dietrich-Jooss comprava un ferma e comenciava a plantar. Ille face duo vinos blanc, un rosate, e un rubie. Le clientes dice que le gusto es differente del vinos francese.

Naturalmente, responde senior Dietrich-Jooss. Nos non tenta de producer le vinos europee. Es le Quebec que vos gusta in vostre vitro.

Su machineria vinifacente veni del Francia, e a causa del costo de production hic in le Canada, ille importa su bottilias de Belgica.

Un altere vinia in Waterloo, cuje proprietario, Jean-Claude Ostiguy, ha iste anno 10.000 bottilias de vino a vender. In un interview con le Gazzette de Montreal, Jean-Claude Ostiguy diceva que ille vole restar parve, non plus de 20.000 bottilias per anno. Su terreno produce duo tonnas per acre. In California, ille diceva, on produce 10, e in Hungria 14 per acre.

Il era per un accidente que ille decideva de comenciar a cultivar le uvas. De origine su ferma produceva le fructos e vegetales.

Nostre circuito nos guida anque al fermas ubi se produce equalmente le cidra, como a Rougemont, e le hydromelle, como a Stanstead. Le marketing? A causa del monopolio del vendita de vinos per le governamento del Quebec, le vinos producite hic es vendite al porta al clientes per le artisanos individual.

Assi, un circuito pro degustar le vinos del Quebec es un aventura special, in un pais ancora vidite in le parolas de Coltaire, qui, reflectente le perdita de Canada per Louis XV, diceva que le rege habeva perdite “ille 15.000 ligas del desertos gelate”.

Que nos celebra nostre “deserto gelate” con un bottilia de rosate 1989, e desira que le vindemia de 1990 essera le melior pro nostre nove industria artisanal quebecese.

(Per Richard W. Sorfleet, publicate in Panorama, septembre-octubre, 1990)

><

PORTUGAL CERTO VALE UN VISITA

Portugal: Plagias, vino de Porto, e tauromachia non es le sol imagines que merita esser laudate quando on visita Portugal in le angulo sud-west de Europa. Ci es alicun consilios:

Lisboa: Il ha un abundantia de parve pensiones (pensões), ubi on pote habitar a precios modeste. Nos trovava un parve loco familiar, Pensão Arco Bandeira—proxime a un del placias central de Lisboa—a recommendar. In le surbibio Belém (In interlingua Bethlehem) es situate le Museo National pro Carros (Museu Nacional dos Coches) e un grande monumento pompose pro Henrico le Navigator, ambes multo impressionante.

Illos pote esser vidite in un antemeridie. Le ancian citate, Alfama, debe absolutemente esser vidite—ma non perde le via in le stricte stratas! Si on ha solmente un parve interesse de arte e cultura (egyptie, mesopotamian, grec, roman, francese, etc.) le museo Gulbenkian (Museu Calouste Gulbenkian) es un fonte de auro. Gulbenkian esseva un millionario—possibilemente milliardario—qui ha comprate collectiones incredibile, al quales ille pois construeva un museo totalmente fantastic; on perde le aere per le multe impressiones. Pro Lisboa vale cinque dies pro vider le major parte del citate.

Queluz es situate un poco al nord de Lisboa. Es un grande castello, quasi un Versailles portugese, ubi estranier capites de stato ora habita durante visitas in Portugal. On pote visitar Queluz ab Lisboa in un medie die, e on anque debe vider le belle parco del castello.

Sintra es situate plus al nord. Ci es le Palácio Nacional de Sintra con duo characteristic caminos de cocina. Illos es multissimo grande. Io recommenda que on visita le palatio e anque le Palácio Nacional de Pena, un ver castello de conto. Il es un problema trovar un allogiamento in Sintra, proque il non ha multe pensões de bon mercato. Nos succedeva haber un camera assatis bon ma obscur al Pensão Nova Sintra in un del poc stratas principal del citate, que es multo agradabile, pro in toto 1.280 escudos inclusive jentaculo.

Le tour al castello de conto, que on debe vider, se face in un taxi (ma face un accordo del precio in avantia). Le chauffeures de taxis vive de isto. Per stratas serpentose on es conducite al castello e descende presso le entrata principal. On concorda con le chauffeur que ille essera al mesme loco un hora e medie plus tarde, e on non paga usque al returno—practic e facile.

Nazaré es un ver citate de piscatores, un poco touristic (ma in un maniera charmante), al Atlantico. Nos iva ab Sintra per Cacém a Nazaré con le traino. Ab le station de Nazaré nos prendeva un taxi. Le chauffeur, apprendente que nos voleva remaner alcun dies, nos conduceva a un casa, aperiva le porta, parlava con le femina, e nos monstrava le camera, e nos habeva pernoctation!

Esseva un familia que rentava duo cameras. Ma il es practicamente impossibile non trovar un camera in Nazaré; omne familias cerca touristas. Le plagia es fin, e on senti le vita quotidian del citate. Nos iva a tauromachia, combinate con le special canto triste portugese, le fado. Toto occurreva in le Praça de Toiros (Placia de Tauros) in le parte del citate situate sur un rocca.

On prende un mini-funicular pro ascender (durata: alcun minutas) como un elevator. Le precio pro le vespere folkloristic esseva 500 escudos. Esseva absolutemente un experientia in un arena totalmente plen de gente, proque le personas local es le plus diligente spectatores. Le differentia ab Espania es que in Portugal le tauros non es occidite.

Coimbra es le citate universitari de Portugal, ancora plus al nord. Nos arrivava illac ab Nazaré, cambiante traino in Figueira da Foz. Le universitate e le cathedral ancian (Sé Velha), le monasterio del cathedral (Sé Claustro), e le stratas principal nos succedeva vider omnes in un die. Isto sembla esser assatis pro Coimbra. Nos videva lo que nos voleva.

Porto es le plus al nord. Illo es le citate del societates de vino de Porto. Preter le riviera es situate un societate post le altere. Omnes da un gratis demonstration sequite per un vitro de vino de Porto. On pote devenir medie-ebrie post haber visitate tres-quatro societates in sequentia. Proba al minus duo del locos, proque lor discursos super como cultivar le vino es multo differente. Il ha mercatos e multe altere cosas a vider in Porto, al qual nos usava cinque dies. Il vale visitar le bursa (Palácio da Bolsa), un ancian edificio impressionante. Ci, como in le majoritate de museos e castellos in tote Portugal, il ha naturalmente tours guidate.

Bon viage!

(Per Thomas Breinstrup, publicte in Panorama, martio-april, 1991)

[Retro a Viages]
[Vade al prime pagina]