NOTAS
SUR LE HISTORIA DEL SECULO XX
Parte 7
Le Fascismo in Italia:
Post
le guerra le italianos se sentiva decipite a causa del pauco abundante
compensation offerite a illes per le tractatos de Paris post le defaite
del germanos. Per altere parte, le forte depreciation monetari, con su
consequente augmento de precios, provocava un varietate de disordines
public, inter illos exoperos laboral, que sovente interrumpeva le
production agricultural de Italia.
Iste
situation promoveva un movimento fascistic in Italia. Como le fascismo
german, illo de Italia habeva un forte base nationalistic (le italianos
voleva reviver le annos de splendor e gloria del Imperio Roman), e le
classe de proprietarios italian ric videva in le fascismo le salvation
de su interesses economic menaciate per movimentos socialiste.
Italia
anque non habeva un tradition democraticle suffragio universal se
habeva establite solmente un anno ante le guerrae le classe regente
italian non habeva le patientia requirite pro defender lor interesses
exigite per le processos politic democratic del angleses, franceses, e
americanos.
Le
Revolution Russe esseva multo recente (1917), e le Partito Socialiste
Italian, que lo invocaba con frequentia, cresceva con un rhythmo
preoccupante. Le fascistas usava multo habilemente le sentimento de
timor al revolution socialistic pro ganiar le appoio del classes potente.
Le sector plus prospere del classe medie non habeva sympathia pro le
movimento laboral e credeva que le fascistas les darea opportunitates
substantial pro meliorar lor position economic e social.
Le
fascistas anque trovava un fonte de recrutamento inter personas del
classe medie basse, qui ascoltava lor rhetorica nationaliste sur le
grandessa de Italia e le gloria del Imperio Roman, que illes promitteva
reviver in un nove forma que convenirea al seculo XX.
Le
militares blasmava le socialistas pro lor fiascos militar durante le
Prime Guerra Mundial. Secundo illes, le doctrina socialiste que
manteneva que le capitalismo causava le guerra habeva influentiate le
comportamento del soldatos italian durante le guerra. Le fascistas
appoiava iste puncto de vista e facilemente recruitava a su causa le
fortias militar italian, que les adjuvava in lor programmas de
terrorismo.
In
1922 le fascistas organisava un marcha a Roma. Unes 26.000 homines
armate participava in iste evento, e le rege italian, Vittore Manuele
III, dava le presidentia del governamento italian a Mussolini, ben que
le guarnitiones roman forsan poterea haber prevalite contra le
camisas nigre fascistic.
Durante
su regime, Mussolini supprimeva le derectos human garantite per le
constituion italian, includente le libertate de pressa, le libertate de
viver in ulle parte del pais, e le libertate de association. Le
parlamento in le practica deveniva un choro de approbation pro le
programmas fasciste, e le judices del systema legal perdeva lor
independentia. Quasi 5.000 personas esseva condemnate per le tribunales
politic de subversion contra le governamento, 10.000 esseva deportate, e
300.000 eligeva le exilio.
In
le prime phase de su dictatura Mussolini fingeva preservar unes
institutiones democratic. Ille anque convocava (e manipulava) le
electiones de 1924. Post illos, 406 fascistas ganiava positiones in le
parlamento italian contra 129 membros del opposition.
In
1925 Mussolini supprimeva omne le partitos que opponeva le fascistas.
Postea, Mussolini e su ministros non habeva le besonio de justificar lor
actiones ante le parlamento. Le fascistas debeva responder ante le rege
italian, ma ille non voleva asserer su derectos soveran.
In
1926 Mussolini poteva governar Italia per decretos sin le necessitate de
consultar con le parlamento e, como Julio Cesar, se proclamava le Duce
de Italia (dux, ducis, duce, ducem . . . in Latino). Ille promulgava un
nove lege prohibente le critica del governamento per le pressa,
establiva un apparato policiari pro assecurar que omne le population de
Italia applaudeva le politicas fascistic, e in 1927 establiva un
sindicato laboral fasciste que prohibeva exoperos laboral.
Con
le scoppo de perpetuar su systema, Mussolini creava in 1928 le Grande
Consilio Fasciste, e in 1929 ille convocava electiones que presentava
ante le electorato solmente candidatos fascistic.
Le
economia italian durante iste epocha functionava sub un systema
autarchic e protectioniste, que se intensificava post le depression de
1929. Le stato italian controlava practicamente omne le sectores
del production per medio de companias strictemente controlate e
monopolios statal administrate per le Instituto de Reconstruction
Industrial.
Le
politica exterior de Mussolini habeva le scopo de recuperar le zonas que
pertineva al Imperio Roman, e in 1935 ille invadeva Abysinnia (nunc
Ethiopia). Le Societate de Nationes non poteva intervenir effectivemente
contra iste invasion.
Le fascistas italian e le nationalsocialistas german,
habente quasi le
mesme philosophia politic e economic, se univa in le
Axe Roma-Berlin (ben que durante ille mesme anno Mussolini anque habeva
signate con Anglaterra e Francia un pacto contra le politica de Hitler,
repetente le vacillation politic italian durante le Prime Guerra Mundial).
Le
Consolidation del Revolution Sovietic:
Le
communistas sovietic, post sasir le governamento de Russia, habeva le
problema immense de poner in practica le principios revolutionari
socialiste in un pais de tan enorme extension como Russia, un congerie
de numerose nationalitates, racias, e religiones. Le governamento
sovietic debeva luctar contra le resistentia de milles de paisanos, qui
non voleva collectivisar lor terras agricole, e contra possibile
rebelliones de su populationes urban, qui sovente non habeva bastante
alimentos pro superviver.
Le
Armea Blanc, commandate per generales czariste, manteneva su resistentia
(specialmente in Ukrania, Siberia, e Murmansk). Illes
anque habeva le appoio del franceses, angleses, e statouniteses, qui
timeva le triumpho del communismo. Iste paises anque esseva discontente
proque le nove governamento sovietic non recognosceva le debitos de
guerra del governamento czariste. Le Corpore Expeditionari chechoslovac
anque participava in iste movimento de resistentia militar con le
franceses, angleses, e americanos.
In
le autumno de 1919 le Armea Rubie, dirigite per Leon Trotski, infligeva
un colpo decisive contra iste contrarevolutionarios, ben que illes
continuava lor resistentia usque 1921.
Simultaneemente
con le guerra civil, le governamento sovietic debeva luctar contra le
poloneses pro establir un frontiera stabile inter Russia e Polonia. Iste
conflicto terminava in 1921 quando Polonia cedeva Ukrania e le Russia
Blanc al sovieticos. Altere statos russe anque luctava pro le
recognoscimento de lor independentia, e Ukrania, Finlandia, e le Paises
Baltic habeva successo in iste effortio.
Nonobstante,
le menacia le plus grande pro le governamento sovietic non veniva del
campos de battalia ma del resistentia de grande sectores de su
population. Secundo le principios del marxismo, Lenin habeva dividite le
terras agricole del Union Sovietic de un maniera theoricamente
equalitari inter omne le campesinos qui laborava sur illos. Ma pro
satisfacer le necessitates del population militar, urban, e industrial,
le governamento obligava que le campesinos dava al stato omne lor
productos agricole, permittente que illes reteneva solmente lo que illes
besoniava pro superviver.
In
lor tentativas de eliminar problemas de insurrection inter multe partes
de su population, le governamento de Lenin deportava e incarcerava un
grandissime numero de personas, ma su effortios non impediva le
generalisation del fame in le centros urban de su pais.
Le
annos inter 1917 e 1921
esseva un periodo de confusion characterisate per le
nationalisation del commercio e del industria pesante, per le
militarisation del travalio, e per le chaos economic generalisate. Multe
sectores del systema de transporte e del industria pesante non poteva
functionar a causa del carentia de materias prime, de pecias de recambio
pro le machineria industrial, e de personal con le cognoscimentos
necesse pro administrar effectivemente le diverse industrias del pais.
Lenin
deveni plus flexibile:
Le
fame in le citates provocava movimentos fortes de resistentia contra le
stato sovietic inter le obreros de Leningrado e le marineros de
Kronstadt. Lenin tunc comprendeva que le Revolution esseva in periculo e
inaugurava su Nove Politica Economic, que permitteva que le agricultores
del Union Sovietic vendeva un parte de lor frumento in mercatos libere,
permittente le establimento de qualque interprisas private, e stimulante
le investimento estranie. Lenin explicava iste politica de tregua
como facer un passo a retro pro poter facer duo in avante.
Durante
iste periodo de liberalisation economic, le resistentia del poteres
occidental europee contra le Union Sovietic diminueva. Russia signava le
tractato de Rapallo con Germania e recipeva le recognocimento de
Britannia, Francia, e Italia.
Lenin
anque poteva institutionalisar le Revolution Bolchevic per le
Constitution de Julio de 1923, que dava al Union Sovietic un structura
federal e concedeva a su republicas componente le derecto de separar se
del Union. Iste constitution anque garantiva un serie de derectos al
citatanos sovietic a condition que illes non opponeva le objectivos
revolutionari supreme. In 1934 Russia anque se univa al societate
de Nationes.
[Retro a
Curso]
[Vade al prime pagina]