[Vade al prime pagina]
[Retro a Viages]

Interlingua in interlingua, Viages
Documento 2, Parte 1

CENTOS DE BALLONES COLORAVA LE CELO

Canada: Del 10 al l18 de augusto, 1991, le Festa de Ballones del Alte Richelieu presentava su 8-ve saison con le evento le plus prestigiose e le plus colorate del annole decime campionato mundial del ballon. Iste evento univa pro le prime vice in Canada 175 ballones de 27 paises.

Duo vices per die a 6 e a 18 horas le ballones esseva plenate e deterrava, e le celo esseva vive con lor colores. Inter le volos le festa continuava con le activitates super le themas del spatio, le phantasia, e le ecologia.

Durante iste septimana de ballones le activitates includeva le paradas, le competitiones de tambur e clarino, un spectaculo in memoria de Gerry Boulet (un musico de rock quebechese de Saint-Jean), le gruppo musical Bison del Policia federal canadian (le famose RCMP), le volos de nocte con un concerto del circulo philharmonic de Saint-Jean sur Richelieu, e con le 325-e anniversario del Forte de Saint-Jean fundate in 1666 sub le rege Louis XIV, le 50e anniversario del Cadettos del aere del Fortias militar canadian, e finalmente un grande circo aeree pro terminar un septimana spectacular.

><

INSULAS FABULOSE: LE ANDAMANES E LE NICOBARES

India: Le archipelago Andaman e Nicobar in le Baia de Bengal, consistente de plus quam 300 insulas, forma un stricte e rupte catena extendente se 850 kilometros ab nord a sud. Iste insulas undulante son coperite de dense forestes. Un grandissime varietate de flores exotic e 242 species de aves son trovate ci.

Ptolemeo, le geographo greco-egyptian del secunde seculo A.D., describeva le archipelago como insulas de bon fortuna, durante que Niccol Conti, le navigator italian, los appellava insulas de auro. Le 46 species de mammales e le 78 de reptiles incontrate hic face le insulas un veritabile paradiso pro ecologistas, expertos marin, e amantes del natura. Le blanc plagias, al longe de un litoral serpentante, son frangiate de arbores de coco, le quales oscilla al rhythmo de suave brisas ab le mar.

Port Blair, le capital, es le entrata al Andamanes e per aere e per mar. Il ha volos ab Calcutta e Madras, ambes equidistante ab illo. Iste urbe ha un del plagias le plus pictoresc del pais India: Le Corbyns Cove (cove es un parve baia). Illo es ideal pro baniar se in le mar. Inter le altere attractiones touristic son Bird Island, Wandoor Beach, Ross Island, e The Farm of Sippighat. De plus, es situate in Port Blair un monumento national, The Cellular Jail (le prision in forma de cellulas), ubi multe patriotas indian era incarcerate per le governamento britannic.

Con le equator non lontan, le climate es assatis uniformecalide e humide. A causa de su location geographic, le Insulas Andamanes e Nicobares se trova sub le influentia de monsones e de sud-west e de nord-est. Il resulta que il pluve per tote le anno excepte in le menses de martio, april, e octobre, 380 mm essente le cadita annual de pluvia. Iste typo de climate es conducente a crescimento luxuriose de forestes, le quales occupa un parte substantial del area del terra.

Le amimales que habita iste forestes son numerose. Importante inter illos son le macaque que mangia canceres, le crocodilo que vive in aquas salin, le porco salvage de Andaman, e le megapodo de Nicobar.

Le aquas circumferente le circa 300 insulas son le plus ric del mundo. Con scolios extensive de corallos e altere ecosystemas marin, litteralmente erumpe un profusion de vita.

Le habitantes indigine de iste insulas son dividite a in sex gruppos tribalquatro del quales vive in le Andamanes: le onges, le andamaneses, le jarawas, e le sentineleses, e istes son negroides, durante que in le Nicobares le shompens e le nicobareses son mongoloide. Il non habeva multe information re iste gruppos tribal ante le fin del 18-ve seculo ante que le governamento britannic decideva a colonisar le Insulas Andamanes e Nicobares.

Le onges, un triba que habita le parve Andaman, era usque recentemente protegite del civilisation propter lor isolation geographic. Le jarawas qui continua a resister le mundo exterior habita un reserva sur le costa occidental del Andamanes medie e sud. Le sentineleses, etiam hostil, habita le Sentinels del nord verso le occidente del insulas Labyrinth, in le Sudandaman. Le shompens, seminomade e mongoloide, son habitantes del forestes del Grande Nicobar. Essente dependente quasi plenmente del forestes, illes move inter le montanias e le forestes. Le nicobareses, le gruppo le plus grande del Insulas Andamanes e Nicobares, son trovate multissimemente in Car Nicobar. Illes son pastores e horticulturistas robuste. Inter tote le grupppos, le nicobareses es illes qui era multo influentiate per le assi appellate civilisation.

><

LE LOCO LE PLUS FELICE SUR LE TERRA

Francia: In maio nos visitava in le quadro de un viage per autobus de tres dies Euro-Disney, situate al est de Paris. Nos participava in iste viage con tote nostre familia, a saper, 17 personas de 2 usque a 66 annos. Le motivo esseva nostre matrimonio de 40 annos.

Le bus veniva pro prender nos a 8 horas del nostre hotel in Paris. Disneyland ha anque 6 hotels, ma illos es supercostose. Le chauffeur del autobus nos livrava exactemente al hora de apertura (9 horas) a presso de Disneyland. Nos esseva ponite sur un immense terreno a parcar. Via un trottoir rolante nos attingeva le entrata. Proque nos habeva passaportos de accesso, nos poteva entrar directemente.

Primo nos veniva in Main Street (strata principal). Main Street es un copia de un strata principal in un urbe american de circa anno 1900. Nos videva un tram, un carro cellular, e un carro de pumperos, omnes trahite per cavallos. Nos montava in le carro cellular pro facer un parve excursion. Il habeva in Main Street ubique botecas, e nos videva un kiosque de musica, in le qual un orchestra musicava. Le ambiente esseva multo placente, e anque le tempore esseva splendide.

Castello e carosello:

A partir de Main Street, nos vadeva al castello del Bella dormiente del bosco in Fantasyland (Pais de phantasia). Nunc nos videva in realitate le castello multo magnific, que nos habeva vidite usque ora solmente sur le prospectos de reclamo. E illo non nos decipeva. In le castello de nove botecas e sub le castello il habeva un grotta con un ignivome dracon horripilante. Nostre granfilio de cinque annos non osava entrar in le grotta.

Vicin al castello esseva un antique carosello a vapor. Pro me il esseva le momento le plus felice de iste die, tunc nos con tote le familia rotava relaxatemente in le carosello. Postea nos decideva explorar Disneyland in parve gruppos. Mi sposo Jan e io continuava ergo nostre cammino insimul. A vices nos incontrava membros del familia.

Ben que Euro-Disney non es si grande como io habeva pensate, il esseva infacibile participar a omne attractiones. Il anque deveniva semper plus occupate, de sorta que on debeva star in cauda. Disneyland esseva mundate excellentemente. Il non esseva permittite apportar viveres. On poteva mangiar in un del multe restaurantes, o on poteva comprar alique pro mangiar o potar apud un del kiosques. Ante diverse restaurantes musicos sonava.

In Fantasyland nos vadeva ancora in carrettas preter diverse scenas del conto de Blanca-Nive e Pinocchio. On poteva anque navigar in un barca per Small World (Mundo Parve). On vadeva preter parve pupas qui in costumes national cantava le cantionetta Its a small world in le lingua de lor patria. Nostre infantes incontrava ancora figuras del contos de Disney, e illes se delectava in le representation del spectabulo del Bella dormiente del bosco.

Jan e io habeva intertanto ite a Adventureland (Terra de Aventuras). Nos veniva primo in un sorta de mundo oriental. Casas, tectos, turres, como si on esseva in Turchia o Marocco. In un bazar oriental on poteva comprar cosas interessante. A un altere parte de Adventureland nos videva un grande nave pirata sur le qual on poteva navigar. Il habeva anque un grotta de piratas, ubi on, sedente in parve barcas, navigava in aqua multo salvage preter scenas con piratas.

Omne cosas in Disneyland habeva essite construite perfectemente: montes, paisages, arbores, super toto de alicun distantia non a distinguer del natural. Multo ingeniose esseva le arbore con le casa del familia Robinson.

Post Adventureland nos veniva in Frontierland (Terra del Frontieras, le West salvage). Illac nos faceva un curso horripilante a transverso le Big Thunder Mountain (Grande Monte de Tonitro). Tunc nos stava in cauda, nos audiva critar le homines. E postea nos ipse critava terribilemente, vadente per un carretta via un sorta de octovolante: montar, descender, lumine, obscuritate, blocos de rocca que menaciava cader super nos. Io non osarea vader un secunde vice a in Thunder Mountain.

Pro Jan, isto esseva le puncto culminante del die. Nos visitava in Frontierland ancora un altere attraction excitante, a saper Phantom Manor (Casa de Spectros), un experientia multo extraordinari. On veniva in un camera con varie picturas, de ubi le personas nos reguardava. Le lumine se extingueva, e le camera in su totalitate iva in basso, e illac nos incontrava le spectros: spectros dansante e spectros musicante e ubique telas de aranea. Incredibilemente facite.

De Discoveryland (Terra de Discopertas) nos non videva multo. Solmente nostre senior filio affin, su filio, e nostre filio Douwe lo visitava. Illes videva, i.a., un film tridimensional con le stella de musica Michael Jackson.

Al fin es a remarcar le grande parada, que habeva loco al mediedie. Super multo grande carros carnevalesc nos videva omne figuras de Walt Disney, e anque carrossas, naves, e mesmo edificios nos passava. Isto esseva un spectaculo enorme.

A 18 horas nos vadeva de novo per autobus a Paris, post un die inoblidabile.

(Per Franske Persun, publicate in Panorama, martio-april, 1993)

><

LIBERE IN ANIMA

Malta: Malta es un del minime paises de Europa. Illo consiste del insula Malta e duo parve insulasGozo e Camino. Malgrado su area insignificante iste pais multe vices ha jocate un parte decisive in le historia de Europa. On pote demandar se como isto esseva possibile.

Tres incidentes central in le historia de Malta probabilemente esseva decisive etiam in le historia de Europa.

Le anno 58 un nave roman naufragava al costa nord de Malta. Inter le salvates esseva un prisionero, le apostolo Paulo. Ille esseva conducite a Medina, ubi le governator roman, Publius, resideva. Paulo demorava hic tres menses. Durante iste tempore ille succedeva a curar le patre malade del governator. Le governator tunc se faceva tornar al christianitate, e le christianisation de Malta sequeva.

Postea un cathedral consecrate al sanctos Paulo e Petro esseva erigite in Medina al mesme sito ubi le governator roman resideva. In 1693 un tremor de terra destrueva le cathedral, e un nove cathedral magnific esseva construite in su placia.

Il ha anque un altere cathedral in Malta, le co-cathedral de Sancte Johannes (in maltese San Gwann). Le capital habeva essite transferite ab Medica a Valletta, e etiam Valletta debeva haber su cathedral proprie. Iste duo cathedrales es unos del plus magnific que nos ha vidite.

Un altere incidente occurreva in 1565, quando le cavalleros del Ordine de Sancte Johannes insimul con le gente de Malta repulsava un attacco feroce del turcos. A iste tempore le stato ottoman se extendeva ab Austria in le west del Golfo Persian in le est, e su galeras esseva vidite cruciar le Mediterraneo.

Sultan Suleyman le Grande de Istanbul reguardava Malta con su portos excellente como un obstaculo pro su expansion al west e desirava occupar lo. Le turcos attacava Malta con un grande flotta, 30.000 soldatos e multe equipamento. Le sultan esseva convencite que le battalia esserea vincite post poc dies, nam le Ordine de cavalleros monstrava solmente minus de 1.000 combattantes, adjutate per circa 8.000 malteses. Il esseva un battalia multo sanguinose e feroce, e le assaltores perdeva.

Le incidente tertie de grande importantia esseva que le malteses non se lassava conquirer per Italia e Germania durante le Secunde Guerra Mundial. Il esserea decisive pro le potentias axial poter dominar Malta e su portas importante. Le insulas, specialmente le capital, Valletta, esseva bombate die e nocte durante plus que un anno. In le menses martio e april, 1942, esseva jectate super Malta plus que le duple quantitate de bombas que cadeva sur London in un anno.

Le germanos e le italianos non succedeva occupar Malta. Multe historicos opina que iste facto totalmente alterava le resultato del guerra.

Pro isto nos debe regratiar Malta.

(Per Dagrun e Ole iseth, publicate in Panorama, maio-junio, 1993)

><

LE LINGUA ORAL QUE DEVENIVA POIS SCRIPTE

Malta: Le prime homines qui se establiva in Malta ha secundo nostre saper hodie venite ab Sicilia circa 7.500 annos retro. Illes veniva in barcas, portante animales domestic, ceramica, granas, e utensiles neolithic pro agricultura.

Ab circa 800 a.C., phenicios veniva e fundava stationes de commercio. Illes, e plus tarde le carthagineses, misceva con le indigenas e influeva super le traditiones e lingua de istos. Le lingua que se developpava ha formate le base del lingua maltese de hodie, le si-nominati malti.

Quando le romanos conquireva le insula in 218 a.C., illes principalmente lassava in pace le malteses, lor costumes, e lor lingua.

In 870 arrivava le arabes, qui regnava super Malta plus que 300 annos. Multe vocabulos de origine arabe esseva adoptate in le lingua, lo que esseva natural, proque le arabe pertine al mesme familia de linguas como maltese e pheniciano.

Plus tarde altere soveranos con altere linguas dominava super Malta. Totevia su lingua original esseva ben conservate. Hodie on conta le lingua maltese principalmente como semitic. In plus, illo contine parolas prestate del italiano, inter alteres in le lingua de derecto, arte, e litteratura. Le maltese anque ha parolas prestate de anglese in le lingua technic.

Le angleses regnava super Malta ab 1802 a 1974. Anglese e italiano esseva le linguas inseniate in le scholas. Le attaco italian de Mussolini a Ethiopia eveliava le abomination de tote le mundo, e le governator general de Malta decideva que italiano, con un notification de duo jornos, debeva esser excambiate de maltese in le scholas. Hodie omne malteses parla maltese, naturalmente, in addition multo ben anglese.

Maltese es le sol lingua semitic que es scribite per le alphabeto latin. Durante longe tempore malti esseva un lingua oral. Solmente in le principio del 19-ne seculo Malta habeva su lingua de littera proprie con dictionario e grammatica elaborate.

Post que Malta obteneva su independentia in 1974, on ha comenciate usar signos con le nomines maltese sur vias, placias, edificios, etc. Le previe strata St. Johns Street in Valletta es ora nomintate Triq San Gwanne e East Street ha le nomine Triq il Lvant.

Re le lingua on pote anque mentionar que le nomines del dies concorda con le numerales ordinal 1-7 e comencia per dominica: il-hadd, it-tnejn, it-tleta, l-erbgha, il-hamis, il-gimgha, is sibt. Le particulas il-, it-, etc., es le articulo definite (l-), que es influite per le prime littera del parola sequente. Jovedi, l-erbgha, es pronunciate [l-erba], proque -gh-, scribite con un extra linea a transverso del h, sovente es mute. Le parola maltese pro interlingua le sol es ix-xemx, pronunciate [isj-sjemsj].

Un cosa multo interessante in le museo archeologic de Vallett es un parve pilar de petra trovate in le vicinitate de Marsaxlokk. Illo porta duo inscriptiones identic, le un in phenicio, le altere in greco. Pro le scientistas qui succedeva interpretar le characteres phenicie, isto ha essite de grande importantia.

(Per Dagrun e Ole iseth, publicate in Panorama, maio-junio, 1993)

><

NOVE STATO RETROVA SU IDENTITATE

Es ben cognite que ab le 1 de januario 1993 existe super le mappa del continente europee un nove stato, Slovachia.

Slovachia es situate in le centro de Europa. Su vicinos son Hungaria, Austria, Polonia, Ukraina, e (naturalmente) le Republica Chec. Slovachia ha circa cinque milliones de habitantes. Illo es un stato democratic. Su prime presidente es un eminente economo, Dipl.Ing. Michal Kovc, CSc (63 annos).

Le patria del slovacos es un ver paradiso pro le touristas. Le Alte Tatra es visitate per estranieros de tote le mundo. Universalmente note es etiam le thermas Pieshtani pro le rheumaticos. Multe excellente fontes medicinal fluenon exploitatein le fluvios.

Le metropole del pais es Bratislava, con circa 500.000 habitantes. Illo es situate super le Danubio. Su castello es le residentia del presidente.

Le valuta es le corona slovac (Sk). Le standardo original era blanc-blau-rubie, per hasardo le mesme como le standardo russe hodierne. Isto ha causate que le slovacos debe adder in le medie un cruce a duo brachios super tres montes. Multes non sape le historia del cruce a duo brancas. Secundo le Evangelio Pontius Pilatus ha ordinatecontra le protestationes de judeosfixar super le inscription INRI (Jeses Nazarenus Rex Judeorum). Ora le branca plus curte porte iste inscription. In le anno 863 le christianos orthodoxe (del oriente) comenciava usar iste forma de cruce. Le christianismo apportava a Slovachia (antea Grande Moravia) duo fratres de Macedonia: Constantino-Cyrilo e Methodo.

Le lingua slovac appertine al gruppo del linguas slave occidental. Alicunos inter le slavistas tracta le slovaco como lingua-ponte de omne gruppos slave. Su lexico corresponde in multe punctos con le vocabulario de interlingua. Iste coincidentia, naturalmente, concerne le parolas estranier, in majoritate greco-latin.

Le structura de formation de parolas estranier per medio de affixos es multo simile al derivation de interlingua. Le dictionarios del parolas estranier contine un enorme quantitate de entratas initate per le affixos a-, e-, ex-, de-, di-, dis-, kon-, kontra- (scribite in orthographia slovac) e mis-, pre-, pro- re-, trans-. Simile situation existe in le dominio del suffixos.

Le independentia de Slovachia ha apportate al vita quotidian del slovacos multe problemas, sed usque ora le pluralitate del gente ordinari porta iste difficultatesprincipalmente economicpatientemente, sin inquietudes social. On spera que per le diligentia e assiduitate e per le manos laboriose va venir etiam pro le nation slovac melior tempores.

(Per Jlius Tomin, publicate in Panorama, julio-augusto, 1993)

[Retro a Viages]
[Vade al prime pagina]

Сайт управляется системой uCoz
1