[Vade al prime pagina]
[Retro a Curso]

Lege interlingua e apprende su structura
Capitulo 16

NOTAS SUR LE HISTORIA DEL SECULO XX
Parte 7

Le Fascismo in Italia:

Post le guerra le italianos se sentiva decipite a causa del pauco abundante compensation offerite a illes per le tractatos de Paris post le defaite del germanos. Per altere parte, le forte depreciation monetari, con su consequente augmento de precios, provocava un varietate de disordines public, inter illos exoperos laboral, que sovente interrumpeva le production agricultural de Italia.

Iste situation promoveva un movimento fascistic in Italia. Como le fascismo german, illo de Italia habeva un forte base nationalistic (le italianos voleva reviver le annos de splendor e gloria del Imperio Roman), e le classe de proprietarios italian ric videva in le fascismo le salvation de su interesses economic menaciate per movimentos socialiste.

Italia anque non habeva un tradition democraticle suffragio universal se habeva establite solmente un anno ante le guerrae le classe regente italian non habeva le patientia requirite pro defender lor interesses exigite per le processos politic democratic del angleses, franceses, e americanos.

Le Revolution Russe esseva multo recente (1917), e le Partito Socialiste Italian, que lo invocaba con frequentia, cresceva con un rhythmo preoccupante. Le fascistas usava multo habilemente le sentimento de timor al revolution socialistic pro ganiar le appoio del classes potente. Le sector plus prospere del classe medie non habeva sympathia pro le movimento laboral e credeva que le fascistas les darea opportunitates substantial pro meliorar lor position economic e social.

Le fascistas anque trovava un fonte de recrutamento inter personas del classe medie basse, qui ascoltava lor rhetorica nationaliste sur le grandessa de Italia e le gloria del Imperio Roman, que illes promitteva reviver in un nove forma que convenirea al seculo XX.

Le militares blasmava le socialistas pro lor fiascos militar durante le Prime Guerra Mundial. Secundo illes, le doctrina socialiste que manteneva que le capitalismo causava le guerra habeva influentiate le comportamento del soldatos italian durante le guerra. Le fascistas appoiava iste puncto de vista e facilemente recruitava a su causa le fortias militar italian, que les adjuvava in lor programmas de terrorismo.

In 1922 le fascistas organisava un marcha a Roma. Unes 26.000 homines armate participava in iste evento, e le rege italian, Vittore Manuele III, dava le presidentia del governamento italian a Mussolini, ben que le guarnitiones roman forsan poterea haber prevalite contra le camisas nigre fascistic.

Durante su regime, Mussolini supprimeva le derectos human garantite per le constituion italian, includente le libertate de pressa, le libertate de viver in ulle parte del pais, e le libertate de association. Le parlamento in le practica deveniva un choro de approbation pro le programmas fasciste, e le judices del systema legal perdeva lor independentia. Quasi 5.000 personas esseva condemnate per le tribunales politic de subversion contra le governamento, 10.000 esseva deportate, e 300.000 eligeva le exilio.

In le prime phase de su dictatura Mussolini fingeva preservar unes institutiones democratic. Ille anque convocava (e manipulava) le electiones de 1924. Post illos, 406 fascistas ganiava positiones in le parlamento italian contra 129 membros del opposition.

In 1925 Mussolini supprimeva omne le partitos que opponeva le fascistas. Postea, Mussolini e su ministros non habeva le besonio de justificar lor actiones ante le parlamento. Le fascistas debeva responder ante le rege italian, ma ille non voleva asserer su derectos soveran.

In 1926 Mussolini poteva governar Italia per decretos sin le necessitate de consultar con le parlamento e, como Julio Cesar, se proclamava le Duce de Italia (dux, ducis, duce, ducem . . . in Latino). Ille promulgava un nove lege prohibente le critica del governamento per le pressa, establiva un apparato policiari pro assecurar que omne le population de Italia applaudeva le politicas fascistic, e in 1927 establiva un sindicato laboral fasciste que prohibeva exoperos laboral.

Con le scoppo de perpetuar su systema, Mussolini creava in 1928 le Grande Consilio Fasciste, e in 1929 ille convocava electiones que presentava ante le electorato solmente candidatos fascistic.

Le economia italian durante iste epocha functionava sub un systema autarchic e protectioniste, que se intensificava post le depression de 1929. Le stato italian controlava practicamente omne le sectores del production per medio de companias strictemente controlate e monopolios statal administrate per le Instituto de Reconstruction Industrial.

Le politica exterior de Mussolini habeva le scopo de recuperar le zonas que pertineva al Imperio Roman, e in 1935 ille invadeva Abysinnia (nunc Ethiopia). Le Societate de Nationes non poteva intervenir effectivemente contra iste invasion.

Le fascistas italian e le nationalsocialistas german, habente quasi le mesme philosophia politic e economic, se univa in le Axe Roma-Berlin (ben que durante ille mesme anno Mussolini anque habeva signate con Anglaterra e Francia un pacto contra le politica de Hitler, repetente le vacillation politic italian durante le Prime Guerra Mundial).

Le Consolidation del Revolution Sovietic:

Le communistas sovietic, post sasir le governamento de Russia, habeva le problema immense de poner in practica le principios revolutionari socialiste in un pais de tan enorme extension como Russia, un congerie de numerose nationalitates, racias, e religiones. Le governamento sovietic debeva luctar contra le resistentia de milles de paisanos, qui non voleva collectivisar lor terras agricole, e contra possibile rebelliones de su populationes urban, qui sovente non habeva bastante alimentos pro superviver.

Le Armea Blanc, commandate per generales czariste, manteneva su resistentia (specialmente in Ukrania, Siberia, e Murmansk). Illes anque habeva le appoio del franceses, angleses, e statouniteses, qui timeva le triumpho del communismo. Iste paises anque esseva discontente proque le nove governamento sovietic non recognosceva le debitos de guerra del governamento czariste. Le Corpore Expeditionari chechoslovac anque participava in iste movimento de resistentia militar con le franceses, angleses, e americanos.

In le autumno de 1919 le Armea Rubie, dirigite per Leon Trotski, infligeva un colpo decisive contra iste contrarevolutionarios, ben que illes continuava lor resistentia usque 1921.

Simultaneemente con le guerra civil, le governamento sovietic debeva luctar contra le poloneses pro establir un frontiera stabile inter Russia e Polonia. Iste conflicto terminava in 1921 quando Polonia cedeva Ukrania e le Russia Blanc al sovieticos. Altere statos russe anque luctava pro le recognoscimento de lor independentia, e Ukrania, Finlandia, e le Paises Baltic habeva successo in iste effortio.

Nonobstante, le menacia le plus grande pro le governamento sovietic non veniva del campos de battalia ma del resistentia de grande sectores de su population. Secundo le principios del marxismo, Lenin habeva dividite le terras agricole del Union Sovietic de un maniera theoricamente equalitari inter omne le campesinos qui laborava sur illos. Ma pro satisfacer le necessitates del population militar, urban, e industrial, le governamento obligava que le campesinos dava al stato omne lor productos agricole, permittente que illes reteneva solmente lo que illes besoniava pro superviver.

In lor tentativas de eliminar problemas de insurrection inter multe partes de su population, le governamento de Lenin deportava e incarcerava un grandissime numero de personas, ma su effortios non impediva le generalisation del fame in le centros urban de su pais.

Le annos inter 1917 e 1921 esseva un periodo de confusion characterisate per le nationalisation del commercio e del industria pesante, per le militarisation del travalio, e per le chaos economic generalisate. Multe sectores del systema de transporte e del industria pesante non poteva functionar a causa del carentia de materias prime, de pecias de recambio pro le machineria industrial, e de personal con le cognoscimentos necesse pro administrar effectivemente le diverse industrias del pais.

Lenin deveni plus flexibile:

Le fame in le citates provocava movimentos fortes de resistentia contra le stato sovietic inter le obreros de Leningrado e le marineros de Kronstadt. Lenin tunc comprendeva que le Revolution esseva in periculo e inaugurava su Nove Politica Economic, que permitteva que le agricultores del Union Sovietic vendeva un parte de lor frumento in mercatos libere, permittente le establimento de qualque interprisas private, e stimulante le investimento estranie. Lenin explicava iste politica de tregua como facer un passo a retro pro poter facer duo in avante.

Durante iste periodo de liberalisation economic, le resistentia del poteres occidental europee contra le Union Sovietic diminueva. Russia signava le tractato de Rapallo con Germania e recipeva le recognocimento de Britannia, Francia, e Italia.

Lenin anque poteva institutionalisar le Revolution Bolchevic per le Constitution de Julio de 1923, que dava al Union Sovietic un structura federal e concedeva a su republicas componente le derecto de separar se del Union. Iste constitution anque garantiva un serie de derectos al citatanos sovietic a condition que illes non opponeva le objectivos revolutionari supreme. In 1934 Russia anque se univa al societate de Nationes.

[Retro a Curso]
[Vade al prime pagina]

Сайт управляется системой uCoz
1